Bir Açıkhava Müzesi ve Turizm Cenneti olan Anadolu'da, tarihin gizemli coğrafyalarını ve alternatif turizmin zengin miraslarını keşfetme ve tanıtma yolculuğumuz sürüyor... Şimdiye dek pek çok yerli ve yabancı arkeologların ve araştırmacıların iddia ettiği gibi; Anadolu coğrafyasında bulunan ve bir kısmı da yurt dışına kaçırılan; tarihi ve arkeolojik zengin mirasların; Helen, Yunan ve İtalyan kaynaklı olduğunu tezini çürüten bir projedir bu...
Yerli ve yabancı arkeologlar ve araştırmacılarla yaptığımız röportajlar sonunda, bu yalan ve yanlış iddiaları çürütmekteyiz. Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Felix Pirson ve Prof. Dr. Fahri Işık gibi tanınmış arkeologların doğru yorumları ışığında: zamanımızdan 13 bin yıl eskilere uzanan tüm bu bulgu, belge ve arkeolojik zenginliklerin hepsi; bir Anadolu Medeniyetidir...
Ayrıca, hayatı belgelemek amacıyla gittiğimiz 99 ülkede ve tüm Anadolu coğrafyasında, edindiğimiz deneyim ve bilgiler ışığında; bu proje kapsamında bölgede var olan alternatif turizm potansiyelini keşfetmek, ortaya çıkarmak, yaşatmak ve tanıtmak da amacındayız. Akropol’a Madran Dağı’ndan su getiren 40 kilometre uzunluğundaki bir mühendislik harikası olan yeraltı ve üstü tarihi su yapıları, zeytincilik, pamuk, tarım ürünleri, arıcılık, halıcılık, pekmez, çam fıstığı üretimi, kaybolan el sanatları, ahilik ve lonca sistemi, Kozak Vadisi Alevi Bektaşi geleceği, folklorik ve kültürel zenginlikler, Atmaca Mahallesi Roman halkının klarnet, keman ve düğün kültürü zenginliği bölgenin kültürel, doğal ve sosyal zengin miraslarını keşfetmek ve tanıtmak için yeterlidir.
Daha önce de, siz sevgili izleyicilerin beğenisini kazanan; “Uygur Karızları”, “Anadolu Su Medeniyeti”, “Anadolu Karızları”, “Kutsal Su Zemzem”, “Mekke Su Yolları”, “Han Duvarları” gibi belgesellerimizle, hayatı keşfetmeye devam ediyoruz... “Uygarlık Burcu Bergama” filmi ile “Merhaba!” diyerek söze başlayalım. Yeniden...
UNESCO tarafından tescillenen ve yaşanabilir temiz kent özelliği olan Bergama’nın, “Evrensel Değerlerini Yaratan Tarihsel Gelişimine” bir göz atalım. UNESCO'nun 9 şartından 6'sının tescillendiği Bergama ve bu koşulların neler olduğunu gün yüzüne çıkaran gerçekler ile yerel yöneticilerin turizm mirasını yaşatmaktaki özverileri, aslında bölgede var olan ve keşfetmeyi bekleyen alternatif turizm potansiyelini de ortaya çıkaran ve hayatı belgeleyen bir çalışmadır bu proje...
Özel röportajlar, dramatik canlandırmalar, animasyon desteği, özgün müzik, tarihin bilinmeyen sayfalarını aralayıp keşfetmek, bölgede tarımsal yaşam ile bütünleşen folklorik zenginlikler ve alternatif turizm potansiyelini gün yüzüne çıkarmak için, Uygarlık Burcu Bergama'dayız...
Bir Turizm Cenneti olan Anadolu coğrafyası, Akdeniz Turizm pastasından hakettiği payı alamamaktadır. Batı merkezli yalan haber kaynakları, ülkemiz üzerindeki kirli emellerini gerçekleştirmek için, uyduruk gerekçeleri ileri sürmektedir. Anadolu tarihi ve kültürünün zengin mirası sayılabilecek pek çok turizm potansiyeli ile tüm medeniyetlerin beşiği olma özelliğini yaşatmaktadır. Turizmin tüm özellikleri ve güzellikleri yanı sıra, Anadolu insanının konukseverliği ile turistlere, geleneksel ve modern sunumlar yaptığı, bilinen bir gerçektir. Turizmin çekici gücü olan “Güneş, deniz ve kum” yanı sıra, doğa ve alternatif turizm zenginliklerimizle de, ülkemize gelen konuklara en iyi olanaklar sunulduğu bir gerçektir. Tüm Anadolu gibi, Ege Bölgesi ve özellikle Bergama coğrafyasında var olan tarihi ve kültürel zengin mirasımızın tanıtımı, bilinmeyen özelliklerinin yeniden keşfi, bu belgeselde farklı bir anlatım ve yeni teknik olanaklarla sunulmaktadır.
Ayrıca bölgenin alternatif turizm zenginlikleri, Kaz Dağı'nın doğu yamaçlarında bulunan zeytincilik, Kozaklı vadisinde çam fıstığı üretimi, arıcılık, dericilik, halıcılık, hayvancılık, mübadele acısını yaşayan kültürlerin yürek burkan öyküleri, zeytin ve fıstık hasadı ile uğraşan tarım emekçisi kadınların, şiirsel sevda ve göç öyküleri de bu çalışmada dile getirilmektedir.
Özellikle bir uygarlık burcu olan, tarihi antik kentlerinde ve kazı alanlarında kazı başkanları, akademisyenler ve uzmanlarla özel röportajlar yapılarak ve de yeni belge ve bulguları meraklısı ve genel izleyici için bu belgeselde hayatı yeniden keşfetmekteyiz. Antik tiyatroda ve tarihi yürüyüş yolunda, akıl hastalarının su ve musiki sesinden şifa bulduğu tarihi çeşme başında ve bimarhane geçidinde, özgün müzik eşliğinde dramatik canlandırmalar ile 4 bin yıl eskilere, antik tarihe sırdaş yolculuk yaptık.
Bölgede yaşayan Roman halkın dans ve müziği, ramazan davulcularının ilahi seslenişi ve sihirli ritmi, düğün ve kına gecesi eğlencelerinin geleneksel coşkusu ile alternatif turizmin sevecen ve renkli yüzünü belgeledik. Çekimlerimizde klarneti ve özgün müziği ile katkı sağlayan, bir Bergama sevdalısı olan klarnet ustası Hüsnü Şenlendirici ile tarihi mekanlarda sihirli bir müzik yolculuğu yaptık...
Bergama adı ile özleşen parşömen sanatını zamanımızda yaşatan ve bir turizm elçisi olan İsmail ustanın çırakları ve onların hünerlerini, oğlak derisini ıslahı ve bir sanat eserine dönüşüne de tanıklık ettik. Parşomen işçiliğinin ve sanatının tüm ülkeye yayılması için sürdürülen atölye çalışmalarına da konuk olduk.
Bergama merkezden hareketle Kaz Dağı, Madran Dağı ve Kozak yöresinde atlı, bisikletli, yaya ve motorize yol güzergahında, konaklama ve dinlenme noktalarını gördük. Tarihi Bergama ören yerleri yanı sıra, Bergama Müzesi içinde bulunan Aliano Su Perisi ve öteki tarihi eserlerin sırdaş özelliklerini uzmanlardan öğrendik. Almanya'nın Berlin Müzesi'nde bulunan Bergama bölümündeki ülkemizden dışarıya giden tarihi eserlerin zengin kültürel miras yanlarına da ışık tutttuk...
Kale Tepesi, Zeus Sunağı, Kentin tıbbi tedaviler ve dinsel açıdan hacı mekânı olması nedeni ile uluslararası alanda önemini artıran Asklepion Kutsal Alanı, Kutsal Yol, Kapıkaya Kybele Kaya Tapınağı’nın yine Kale Tepesi’ndeki Athena Tapınağı, Kızıl Avlu, Müze, Panayır yeri, Esnaf çarşısı, Osmanlı Camisi ve çınar altı oturma yeri. Domuz alanı meydanı ve tarihi kale cafeler gezilip görülmesi gerekli mekanlardır.
Bergama, sahip olduğu tarihi ve kültürel değerleriyle dünyanın 999, Türkiye’nin 13. ve İzmir’in ilk UNESCO Dünya Mirası kentidir. İlkler kenti Bergama; Parşömenin anavatanı, eczacılığın babası Hekim Galenos’un kenti, 1934 yılından bu yana Türkiye’nin ilk yerel festivaline hiç ara vermeksizin ev sahipliği yapmış ve yapmaya da devam eden kent, İncil’de geçen Anadolu’daki yedi kiliseden birine sahip kent, dünyanın en dik tiyatrosuna sahip kent gibi pek çok nitelemeye sahiptir. Mekanlarda ve tarihi dokularda genel ve detay görüntülerle Bergama halkının sosyal yapısına tanıklı ettik. Kültür ve doğanın birlikte şekillendirdiği Bergama’da tapınaklar, gımnasyumlar, su sistemleri, köprüler, tiyatrolar, tümülüsler, hanlar, hamamlar, camiler ve geleneksel evler gibi sayısız anıtsal eser, kentin çok katmanlı kültürel peyzajını oluşturmaktadırlar.
Osmanlılar döneminde yeni bir kültürel katman kazanan kenti; bu kez hanlar, camiler, mescitler, hamamlar, çeşmeler, tabakhaneler ve arasta ile Türk-İslam mimarisinin örnekleri süslemeye başlamıştır. Osmanlılar döneminde Kale Tepesinin eteklerinde Rum nüfus, Selinos’un güneyinde kalan ova yerleşiminde Müslüman nüfus ve Kızıl Avlu çevresinde ise Yahudi nüfus yaşadığı eski evler, kilise, havra ve camilerin sanatsal görsellerdir. Kızıl Avlu Anadolu’nun en büyük tuğla yapısı ve dünyadaki en büyük Serapis Tapınaklarından biridir. Asklepion Kutsal Alanından hava ve yerden özel görüntüler ve uzmanlarla özel röportajlar, Bergama’nın farklı yanlarını gün yüzüne çıkarmaktadır.
Bergamalı klarnet sanatçısı Hüsnü Şenlendirici'nin müziği eşliğinde dramatik canlandırma yaptığımız Kutsal Yol'da akıl hastalarının su sesinden şifa bulduğu Bimarhane ve tarihi çeşmeler bulunuyor.
Proje Danışmanımız ve Bergama tarihi ören yerleri kazı başkanı olan Prof. Dr. Felix Pirson ve bu zengin topraklarda bulunan arkeolojik değerlerin Helen, Yunan ve İtalyan kültürü olmadığını ve bu zengin mirasların hapsinin Anadolu Medeniyeti olduğunu belgeleyen arkeolog, Prof. Dr. Fahri Işık ile yaptığımız özel röportajlarda; bölgede bulunan yeni tarihi eserleri ve onların özelliklerini öğrenip, tarihin sırdaş sayfalarını araladık...
Ayrıca ülkemizde (Bergama’da) yaşayan tek Parşomen ustası İsmail beyin elinden ustalık kuşağı alan ve bu mesleği zor koşullarda sürdüren Demet Sağlam ve Nesrin Ermiş ile atölye çalışmaları, kaybolan bir mesleğin iki bayan tarafından nasıl yaşatılma kavgası verdiğine tanık olduk.. Oğlak derisinin parşömene dönüştüğü ve bir sanat eseri olarak yaşatıldığını kanıtlayan bu iki bayan, (Demet ve Nergis) bu gelenekin sürmesine katkıda bulunuyorlar. UNESCO yetkilileri, yerel yöneticiler, Müze Müdürü, arkeologlar, üreticiler ve uzamanlar ile yapılan röportajlar, bölgenin tarihi ve kültürel zengiliğini ortaya çıkarıyor...
Almanya'nın Berlin Müzesi'nde bulunan Bergama’dan götürülen Zeus Sunağı, bu müzenin en değerli eseri olarak korunmaktadır. Her tarihi eser kendi vatanında, bulunduğu topraklarda korunmalı” diyen Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü ve Bergama Ören Yerleri Kazı Başkanı Prof. Dr. Felix Pirson’un da vurguladığı ve arkeolog Prof. Dr. Fahri Işık hocanın belgelediği gibi, bu tarihi bulguların ve mirasların hepsi birer Anadolu Medeniyeti zenginliği olduğu kanıtlanmaktadır. Ülkemizden dışarıya giden tarihi eserlerin zengin kültürel mirası yanlarına da ışık tuttuk...
Usta yönetmen Dursun Özden ve Yoleri Yapım’ın deneyimli teknik ekibi yanı sıra, başta Bergama Belediyesi olmak üzere, katkıda bulunan tüm Bergama sevdalılarına teşekkürü borç biliriz.
Evet, ALTERNATİF TURİZM CENNETİ, İLKLER KENTİ, BİR ANADOLU MEDENİYETİ, PERGAMON GÜZELLEMESİ, UYGARLIK BURCU ya da UYGARLIĞIN ÖZETİ BERGAMA’YA yeniden gelmeniz için çok neden var...
GÜLCEMAL VAPURU İLE EGE DENİZİ’NDE SÜZÜLEN SEVDA VE UMUDA YOLCULUK İÇİN; PARŞOMENE YAZILAR, YALIN VE İMGE YÜKLÜ; “BERGAMA GÜZELLEMESİ” ŞİİRİYLE SELAMLIYORUZ, BERGAMA SEVDALILARINI...
Dursun Özden (yönetmen) www.dursunozden.com.tr
https://www.ekonomidunya.com/yazarlar/dursun-ozden/bergama/1475/