Bergama’da halkın itirazlarına rağmen açılmak istenen mermer ocağı ikinci kez bakanlık önünde. ÇED alanının etrafında zeytinlikler yer alırken söz konusu maden için proje tanıtım dosyasında Dokuz Eylül Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nden akademisyenlerin 'zeytinliklere zararı yok' görüşünün olması dikkat çekti.
Bergama’nın Cevaplı Mahallesi sınırlarındaki 2013 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan aldığı izinle kalker ocağı açan Demircioğlu Beton Şirketi 2 yıl önce kapasite arttırmak için tekrar bakanlığın kapısını çalmıştı.
Şirket, ocağın 24 hektar olan ÇED sahasını 75 hektara, yıllık 390 bin ton olan kapasitesini de 1 miyon 920 bin tona çıkarmayı ve ayrıca 19,95 hektarlık alanda mermer ocağı çıkarılmasını da talep etti. Şirketin düzenlediği ÇED toplantısına katılan bölge halkı ve Bergamalı çevreciler kapasite artırımına karşı çıkmıştı.
İLK TALEP BAKANLIKTAN GEÇEMEDİ
Ancak şirketin bu talebi ilk olarak İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden geçemedi. Müdürlük, büyütülmek istenen ocak alanının yakın mesafesinde bulunan tarım arazilerinin ve zeytinliklerinin zarar görebileceğini belirterek proje alanının revize edilmesini istedi. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen bakanlığın İnceleme Değerlendirme Komisyonu’na (İDK) da proje için ‘ÇED İzin Alanı ve Kalker Ocağı alanının yeniden değerlendirilmesi gerektiği’ değerlendirilmesinde bulunuldu. Komisyon proje tanıtım dosyasını iade etti.
ŞİRKET PROJEYİ REVİZE ETTİ
Proje tanıtım dosyasını yenileyen şirket kalker ocağının kapasitesinin artışı talebinden vazgeçti ve sadece saha içerisinde 4,41 hektarlık alanda yıllık 50 bin ton kapasiteli sulu sistem tel kesme yöntemi ile mermer ocağı açmak için İDK’ye dosyayı tekrar sundu. İDK, 31 Mayıs 2022 tarihinde yapacağı toplantıda projeyi tekrar ele alacak.
KÖYÜN İÇME SUYUNA 840 METRE MESAFEDE
Proje alanının en yakın yerleşim alanına uzaklığı 1 kilometre uzaklıktayken 840 metre uzaklıkta Cevaplı Mahallesi’nin içme suyu ihtiyacının karşılandığı içme suyu kaynağı da bulunuyor. Proje alanı 3 endemik bitki türünün de yaşam alanı olarak geçiyor. Ayrıca ÇED alanında 3 günde bir patlatma, yılda ise 100 patlatma işlemi uygulanacak. Her patlatma işlemi sırasında 83 dinamit aynı anda ateşlenecek. Ek olarak madenin hayata geçmesi durumunda saatte 10 kilogramdan fazla toz havaya karışacak.
‘ZEYTİNLİKLERE 430 METRE MESAFEDE’
Projenin son haline göre ÇED sahasına en yakın zeytinlikler 430 metre uzaklıkta yer alıyor. Proje tanıtım dosyasında yer alan Dokuz Eylül Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nden akademisyenlerin etraftaki zeytinliklere yönelik raporu ise dikkat çekti. Şirketin talebi üzerine hazırlanan raporda mermer ocağının zeytin bahçeleri ve diğer tarımsal alanlara zarar vermeyeceği ileri sürüldü.
‘OLUMSUZ BİR ETKİSİ OLMAYACAK’
Raporda “Rüzgar yönü, coğrafi konum, topoğrafik durum, sahanın etrafındaki doğal ve yapay bariyerler, zeytin bahçelerinin sahaya göre konumu ve uzaklıkları dikkate alındığında, firmaca da taahhüt edilen çalışma prensiplerine ve gerekli tüm önleyici uygulamalara sadık kalınması koşuluyla, söz konusu kalker ocağı, mermer ocağı ve kırma – eleme tesisinin, çevresinde bulunan zeytin bahçeleri ve diğer tarımsal alanlara zarar vermeyeceği saptanmıştır. 3573 Sayılı “Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması” hakkındaki Kanun “Madde 20 – (Değişik: 28/2/1995-4086/5 md.)’sine göre söz konusu proje sahası faaliyetinin bölgedeki zeytin ağaçlarının vejetatif ve generatif gelişimine olumsuz bir etkisinin olmayacağı kanısına varılmıştır” ifadeleri yer aldı.
“KAPASİTE ARTIŞI BÖLGENİN FELAKETİ OLUR”
Bergama Çevre Platformu Başkanı Erol Engel, 2020 yılının Temmuz ayında yapılan ÇED toplantısında; "Bölgenin dayanma, tahammül gücü hesaplanmamış. İki milyon tona yakın bir kapasite artışı bölgenin felaketi anlamına gelir. Bölgedeki hakim rüzgarlar kuzeydoğu yönünden estiği için zeytinlik araziye zarar vermeyecektir deniliyor. Köylüye sorduğumuzda, burada poyraz olduğunu söylüyor. Burada 4 bilim insanı bu konuda doğruyu yapmadı. Alicengiz oyunlarıyla köyün burnunun dibine işletme yapılıyor. Bu bugüne kadar sürmüş ama şimdi 5 katı artış söz konusu olacak. O zaman köyü boşaltmanız gerekir. Biraz vicdan sahibi olmak gerekiyor. Her şey para değildir" sözlerine yer vermişti.
Toplantıda söz alan Orman Mühendisi Mustafa Tonay ise; “Ben burada yıllarca ağaçlandırma çalışmaları yaptım. Bütün bu alanları gezdim. Orada köylünün devamlı aşıladığı zeytinlik sahalar vardır. Orada ocak açılmasına 'nasıl izin verdiler?' diye şaşırdım. Şimdi daha da büyütecekler. Projede şunları yapacağız diyor. Yapamazlar ben orman mühendisiyim. Orman bin, iki bin yılda kurulan bir şeydir. Biz makilik alanda ağaçlandırma yaparken ahlatı koruruz. Yerinden kaldırmayız. Çünkü bir daha yerine koyamayız” demişti.