“Kadın Dostu Kent” unvanına sahip İzmir Büyükşehir Belediyesi, kadınların sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlere, istihdam olanaklarına, şiddete maruz bırakıldıkları takdirde haklarını güvence altına alacak mekanizmalara erişimlerini sağlamak amacıyla hayata dokunan projeler yürütüyor.
Büyükşehir, özellikle Geçici Kadın Barınma Merkezi ve otel hizmeti, ayrıca kadını ekonomik olarak güçlendirmeye yönelik çalışmaları ile Türkiye’ye örnek oluyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, artan kadına şiddet olaylarına karşı topyekûn bir mücadelenin parçası olmak adına çalışmalarını hızlandırıyor. Büyükşehir, kentte yaşayan kadınları psikolojik, ekonomik ve hukuki konularda desteklemek, kadınların sağlık, eğitim, sosyal hizmetler, istihdam gibi olanaklara erişimlerini sağlamak amacıyla projelerine yenilerini ekliyor. Kadınlara yönelik birçok yenilikçi proje gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, kadın sığınma evleri, Geçici Kadın Barınma Merkezi ve otel hizmeti çalışmalarıyla da Türkiye’ye örnek oluyor.
Önleyici ve koruyucu tedbirler alınıyor İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanı Ela Hızlı, “Kadın Çalışmaları Şube Müdürlüğümüz, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Dr. Cemil Tugay'ın liderliğinde 'Kadın Dostu Kent’ vizyonuyla kadına karşı şiddetle mücadeleyi güçlendirmek ve toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı bir çevre yaratmak amacıyla pek çok proje yürütüyor. Esnaflarla Mor Çember, 18-30 yaş gençlerle Eşit İzmir, Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Erkek, sağlık okuryazarlığı ve Anne Baba destek programları gibi farkındalığı artırıcı projeler uygulanıyor. İnsan Hakları Eğitimi Programı doğrultusunda hak temelli, şiddetsizlik temalı eğitim ve atölyelerle kadının toplumsal hayata eşit haklarla katılımı desteklenirken, ihtiyaç durumunda kadın ve beraberindeki çocukların barınmaları için kadın sığınma evleri, Geçici Kadın Barınma Merkezi ve otel hizmetiyle kadına yönelik şiddetle mücadelede önleyici ve koruyucu tedbirler alınıyor” dedi.
Hukuki destekten psikolojik danışmanlığa Meslek kursları, kültürel ve sportif faaliyetler, kadın buluşmaları, hukuki destek, psikolojik danışmanlık ve temel savunma eğitimleri gibi kadını güçlendiren hizmetleri de verdiklerini söyleyen Ela Hızlı, “İzmir, bir arada yaşamaya alışık, kadınların kendini güçlü hissettiği, kadın dostu bir kent. Biz de İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak İzmirlilerin bize verdiği sorumluluğun bilinciyle çalışmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Birimi var İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nde oy birliği ile onaylanan 2022-2024 Yerel Eşitlik Eylem Planı, İzmir’de kadınların kentsel hizmetlere erişimlerini kolaylaştıran ve yerel mekanizmalara katılımını artıran ilkeleri içeriyor. Büyükşehir, 2025-2027 yıllarını kapsayacak Yerel Eşitlik Eylem Planı için hazırlıklara da devam ediyor.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Birimi ise toplumsal cinsiyete duyarlı veri çalışmaları yapıyor. Birim, dezavantajlı grupların haklarına yönelik politikalar oluşturma, kamu kurum ve kuruluşları ile ulusal ve uluslararası iş birliklerini geliştirmeye yönelik faaliyetler yürütüyor.
Geçici Kadın Barınma Merkezi 2024’te açıldı Şiddet karşısında kadınların barınma sorununa alternatif çözümler üreten İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin biri 21 diğeri 24 kişi kapasiteli iki kadın sığınma evi bulunuyor. Büyükşehir’e bağlı Geçici Kadın Barınma Merkezi ise kadınların sığınma evi sonrası desteklenmesi için geçici süre ile kalabilmeleri amacıyla 2024’te açıldı. 16 kişi kapasiteli merkeze ekonomik şiddet mağduru ve/veya ekonomik yoksulluk yaşayan, can güvenliği riski olmayan, kadın sığınma evinde güçlenme çalışmaları tamamlanan, kendi ayakları üzerinde duracak donanımı sağlayan ve bir işe girmekle birlikte, henüz dışarıdaki hayatını kuracak düzeyde maddi olanaklarını sağlayamamış kadınların kabulü yapılıyor.
İzmir’de otel hizmeti de devrede İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2024’te Türkiye’de örnek bir diğer uygulama olan otel hizmetini de başlattı. İzmir’de ikamet eden, şiddet mağduru olup kadın sığınma evine kabulü yasa gereğince mümkün olmayan kadınlar ve varsa yanlarındaki çocukları, otel hizmeti kapsamında geçici süre ile konaklama sağlayabiliyor.
Kadın Dayanışma Merkezleri’nde çok yönlü çalışmalar yapılıyor Büyükşehir, kadın ve çocuklar için Örnekköy, Hatay ve Kadifekale’deki Kadın Dayanışma Merkezleri aracılığıyla da önemli çalışmalar yürütüyor. Kadınların ücretsiz olarak hukuki, psikolojik ve sosyal hizmet danışmanlığı alabilecekleri merkezde sağlık, insan hakları, ayrımcılık, iletişim ve benzeri kişisel gelişimlerini hedefleyen eğitimler veriliyor. Temel Savunma Atölyesi, Mor Makas Dikiş Atölyesi, İleri Geri Dönüşüm Atölyesi, Yaratıcı Yazarlık ve Mor Kadraj atölyeleri, Kadın Çalışmaları Tiyatro Topluluğu ve Kadın Çalışmaları Sinema Atölyesi, dikkat çeken çalışmalar olarak öne çıkıyor.
Merkezdeki projeler, hem kadınların hem de erkeklerin gelişimine ve dayanışmasına katkıda bulunuyor. Bu kapsamda hayatlarında hiç bisiklete binmeyen kadınları bisiklet sürebilen kadınlarla buluşturan Kadın Kadına Bisiklet Eğitimi Projesi, İngilizce ve Almanca kurslarının yanı sıra eşler arasındaki sorunları çözmeyi amaçlayan Eşler Arası Güçlü İletişim Buluşmaları ve Baba Destek Eğitim Programı çalışmaları hayata geçirildi.
Mor Atölye Kadifekale Kadın Dayanışma Merkezi’nde de çoklu kimliklerin ve kültürlerin bir arada yaşamını destekleyecek eğitsel, sosyal ve kültürel faaliyetler düzenliyor. Merkezde genel sağlık, psikososyal sağlık eğitimleri, Kadının Adalete Erişimi Projesi, Mor Atölye, Anne Destek Programı, Eşrefpaşa Hastanesi’nde sağlık taraması, bisiklet eğitimi ve gezi çalışmaları yürütülüyor. Ayrıca çocuklar için pek çok çalışma gerçekleştiriliyor.
Konak Pazaryeri Mahallesi’nde kurulan Agora Kadın Dayanışma Merkezi de çocuk, genç ve kadınların kişisel gelişimlerini destekleyen eğitim ve atölyeler yapıyor. Merkezde Meslek Fabrikası tarafından dikiş kursu, protez tırnak ve tırnak süsleme kursları verilirken, Konak Halk Eğitim Merkezi tarafından 1. ve 2. kademe Türkçe okuma yazma kursu düzenleniyor.
Mahalle Bostanı Mahalle Bostanları çalışmaları kapsamında Kadifekale, Buca Mustafa Kemal Mahallesi ve Meriç’te kurulan bostanlarda kadınlar hem yazlık ve kışlık sebzeleri ekerek ev ekonomilerine destek sağlıyor hem de sosyalleşiyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Uluslararası Göç Örgütü’nün bütçe desteği ile oluşturulan Güçlendirme Tohumları Projesi ise sadece tohumları değil Kadifekaleli kadınları da güçlendiriyor. Kadifekale Toplum Dayanışma Merkezi’nde teorik eğitim alan yaklaşık 30 kadın, yine Kadifekale’de kurulan serada kaktüs ve sukulent bitkisi üretiyor. Kadınlar, proje tarafından oluşturulan satış kanalları aracılığıyla ürünlerinin satışını da yapıyor.
Eşit İzmir İzmir Büyükşehir Belediyesi, iş yerlerinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması amacıyla Hane İçi Şiddetle Mücadele Kurum Politika Belgesi’ni oluşturdu. Esnafa yönelik de Mor Çember Projesi yürütüyor. Kafe ve restoranlara şiddete karşı mekanizmaları öğrendikleri eğitimler veriliyor. Eğitimlere katılan mekânlar “Mor Çember Mekânı” olarak adlandırılıyor.
Eşit İzmir Projesi ise toplumsal cinsiyet eşitliği temelinde gerçekleştirilen çalışmalara vatandaşların gönüllülük esasıyla dahil olmasını hedefliyor. Öte yandan Büyükşehir tarafından 17 ilçe belediyesinin katılımı ile Eşitlik Birimleri Çalıştayı gerçekleştirildi. Çalıştay, belediyelerin eşitlik birimlerinin sayısının artırılması konusunda teşvik etmek, Yerel Eşitlik Eylem Planı hazırlanması ve uygulanmasına dair deneyim aktarımları yapmak hedefiyle düzenlendi.
Erkeklere de Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Büyükşehir’de yönetici kademesinde olan tüm erkek çalışanların kadına yönelik şiddetle mücadeleye katılımını artırmak amacıyla UnWomen desteği ile çalışmalar yürütülüyor. Belediyenin üst düzey yöneticilerinden başlayarak tüm erkek çalışanların eğitim alması ve çalışmalarına eşitlik anlayışını yansıtması hedefleniyor.
Ücretsiz HPV aşısı İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmayan HPV aşısının uygulanması için de harekete geçti. Bu kapsamda Büyükşehir tarafından 18-26 yaş grubundaki ve sosyal destek sistemindeki kadınlara 3 doz HPV aşısı uygulamasına başlanacak. Ayrıca aile planlaması başta olmak üzere üreme sağlığı hizmetleri de ücretsiz verilecek. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Kadın Danışma Merkezi ve Anahtar Bütüncül Hizmet Merkezi'nden hizmet alan maddi imkanları sınırlı genç kadınlara 3 aylık hijyenik ped desteği de sağlıyor.
Anne Kart Annelerin çocuklarıyla birlikte sosyal hayata karışmaları için başlatılan Anne Kartı uygulamasıyla 0-4 yaş arası çocuğu olan annelere ulaşım araçları için 60 kontörlük biniş hakkı tanındı. 4-5 yaş arası çocuk sahibi anneler de 10 kontörlük avantajdan yararlanmaya devam ediyor.
Meslek Fabrikası, kadınlara iş kapılarını aralıyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi Meslek Fabrikası da istihdam odaklı mesleki ve teknik kurslarına devam ediyor. Bu kapsamda çok sayıda kadın kursiyer çeşitli sektörlerde istihdam edilirken, Meslek Fabrikası’nda mesleki beceri elde eden pek çok kadın da kendi işinin patronu oldu.