Cumhuriyet Tarihinde -İlk Kez- Şiirinden Dolayı Hapis Yatan Şair-Yazar;
R I F A T
I L G A Z...
"Tek suçumuz hür insanlar gibi konuşmak,
Kitaplar suç ortağınız!"
(RIFAT ILGAZ)
*
Çok acılar çeken yazar şair Rıfat Ilgaz'ı,
bu sabah Halk tv'de Serhan Asker'in
"Canlı Hatıralar" programına katılan oğlu Aydın Ilgaz anlattı.
*
Neler anlatmadı ki;
Not alabildiğim kadarıyla;
*
"Babamı dört buçuk yaşımdan itibaren hapishane ya da hastane kapılarından hatırlarım hep.
Sürekli polis takibindeydi.
Yıl 1944...
Kırmızı kapaklı "Sınıf" kitabı yüzünden (kitabı basan da Devrim matbaası).
gözaltına alındı.
Sirkeci'deki Sansaryan Han'da "tabutluk" adı verilen hücreye atıldı.
Tepesinde sürekli yanan sarı ışık veren koca bir lâmba...
'1500 wattlık' derdi, tartışırdık...
'Ben elektrik mühendisliği mezunuyum 1500 değil 150 watt'tır' diyordum. Sonra öğrendim ki Hitler orduları işkence yapmak için 1500 Watt'lık özel ampuller yapmışlar.
O ampülleri Türkiye'ye getirtmişler.
(...)
Günlerce kimse gelmiyor, kapısı açılmıyor.
Aç susuz bırakılıyor.
Sonra tutuklanıyor ve Tophane Askeri Cezaevi'ne konuyor.
Yan koğuşta -sık sık volta atarken karşılaştığı-
çok ünlü bir subay isim var;
Turancılık suçlamasıyla alınmış Alparslan Türkeş!"
****
"Annem Rikkat, öğretmendi.
Boşanmışlardı kağıt üzerinde.
Bir şiirinden ötürü aranıyordu.
Kaçıyordu...
Karşımızda hep sivil polisler bekliyordu. Geleceğini tahmin ediyorlardı.
11 yaşındaydım.
Rol yaptım tam 7 ay. Babam, polislerden önce eve gelebildiği için içeri girdiğini görmemişler, her an gelebileceğini düşünerek evin karşısında beklemeye başlamışlardı.
Ama onlardan önce geldiği için eve girer ve hiç çıkmazdı.”
****
"Yan komşumuz polisti.
Şaban'dı ismi.
Şaban Abi, İstanbul Vali ve Belediye Başkanı Fahrettin Kerim Gökay’ın koruma polisiydi.
O, babamın durumunu biliyordu.
Kimseye de söz etmezdi.
Babam öldükten sonra da cenazesine geldi.
Şaban abi 7 ay göz yumdu, bir
anlamda bizim için 7 ay babamızı kurtardı”
****
"Bir başka arkadaşımın babası sivil polisti.
Rıfat Ilgaz’ın farketmiş evde saklandığını.
Ve bir sabah gelip götürdüler..."
****
"Cide'de Vali peşine 25 resmî 4 de sivil polis taktı.
Düşünün küçücük bir ilçede Rıfat Ilgaz'ın peşinde dolu polis...
Ne yapmış Babam?
Bir öğretmen
bir yazar o.
Bir ömür yazı yazmış, şiir yazmış."
"12 Eylül'de gözaltına alındı.
Kastamonu'da
Et Balık Kombinası'nda kalıyordu. Başında tüfekli inzibatlar.
(...)
Bir gün Samsun Kitap Fuarı'ndayım.
Biri geldi, kendini tanıttı.
O inzibatlardan biriymiş.
Oturduk, anlattı.
Gözlerini bağlamışlar.
Her gün 4 saat tek ayak üzerinde tutmuşlar.
Sonra oturtuyorlarmış ama kim olduğunu hâlâ bilmiyorlar tabii.
Çay ve sigara ikram ediyorlar.
Hoca, teşekkür ediyor, ikramı kabul etmiyor.
Sebebini soruyorlar.
Babam diyor ki; "aldığımı görürlerse sizin askerliğinizi yakarlar.."
Sohbet sürüyor...
Babam askerin kız çocuğunun olduğunu öğreniyor.
Diyor ki;
"Vasiyet gibi olmasın ama kızını ya öğretmen ya da hemşire yap!"
Adam dedi ki;
-Aydın Bey.
Bir oğlum oldu.
Onu öğretmen, kızımı da hemşire yaptım."
****
Rıfat Ilgaz...
Zor bir yaşamı seçen yazı insanı..
Eğitimci..
Aydınlanmanın simgelerinden.
Çok kolay hapse atılan bir isim.
Şiirden mizah öykülerine, romandan çocuk kitaplarına birçok farklı alanda eser sığdıran efsane.
O, gücü sadece kalemi olandı!..
OKUTMA ÜZERİNE
Sınıfın ozanıyım mimli,
Hababam Sınıfı’nın yazarıyım ünlü.
Kim ne derse desin,
Çocuklar için yazdım hep
Canım yansın diye
İşimden atarlar sık sık,
Acısını hep çocuklar çeker?
Kendi öz çocuklarım,
Benden önce.
Şunu demek istiyorum!
İki iş tuttum ömür boyu köklü.
Çocukları okutmaktı ilk işim,
İkincisi,
Yazdığımı çocuklara okutmak.
Ne gençlerden ne çocuklardan
Bir yakınmam yok
Arap’ın dediği doğru:
‘Çocuk mazbut?’
Memleketse görülüyor işte,
Güllük gülistanlık?
Ne var ki güllerin dikeni çok!?”