Başkomutan Yaversiz Gidemez!
“Ben Atatürk’ü daha genç bir zabitken bugün herkesin onu Atatürk olarak takdir ettiği derecede sevmiş ve onun kudretine iman etmiştim.”
Bir ömür dostluk, yoldaşlık; ölesiye bağlılık;
Selanik'tendir!
Aynı mahalledendiler, birlikte okudular.
Harp Okulu’nda da!..
Hemen bir anı; Selanik’te ünlü Olimpos gazinosu...
Mustafa Kemâl sofradaki dostlarına ileride nasıl
iktidara geleceğini ve onlara gelecekteki görevlerini anlatmaktadır.
Masada; Fuat Bulca, Nuri Conker, Fethi Okyar
ve Salih Bozok vardır.
Herkese görev taksimi yapar Mustafa Kemâl. Sıra Bozok’a gelince:
‘Salih seninle hiç ayrılmayacağız. Yaver yapacağım kendime seni."
Masadakiler sorarlar: ‘Peki sen ne olacaksın?’ Yanıt nettir:
‘Ben size bu görevleri verecek adam olacağım.’
Ve Salih Bey, Suriye Cephesi’nden itibaren O'nun emrine girer.
Milli Mücadele’de, Heyeti Temsiliye’de,
Cumhuriyetin ilânından sonraki dönemde de!..
"Bozok" soyadını da bizzat 1934'te Atatürk vermiştir.
****
İzmirli Yılmaz'ın(Özdil) benzetimiyle;
"Ateşten gömleği gözünü kırpmadan"
giyenlerden biridir
Salih Bozok...
"Bandırma Vapuru"nda
doğacak kuruluş/ kurtuluş güneşini erkenden gören yolculardandır.
En önemli kararların alındığı "Atatürk’ün Masası"nda yeri hep vardır.
Ölünceye kadar hep "tarifsiz sevdayla bağlandığı" Paşa’sının
yanındaydı Salih Bozok; en güvendiği inandığı isim olarak!
Öyle ki; Mustafa Kemâl evlendiğinde
Latife Hanım’ın bile şahidiydi,
Zübeyde Hanım rahmetli olduğunda, Paşa yetişememiştir.,
Başyaver Salih toprağa vermiştir.
****
Mevsim;
hazandır...
Atatürk Dolmabahçe’dedir, hastalığı ilerlemiştir.
Salih Bozok, Başbakan İsmet Paşa’ya bir mektup kaleme alır;
"Parmaklarım kırık, gözlerim kör olsaydı da
böyle acı bir mektup yazmasaydım(…)"
Atatürk'ümüzün bugünkü sıhhi vaziyeti
korkulacak kadar vahimdir.
Kalbim parçalanarak
bu elim haberi vermek mecburiyetinde kaldığım için ayrıca acı duymaktayım.’’
Doktorlarıyla sağlık durumu hakkında
bilgi alışverişinde bulunduğu birgün onlara sorar;
"Kalbime kurşun sıkarsam ya da beynime sıkarsam ne olur?".
Oğlu Muzaffer’in anlattığına göre; "Beynine sıkarsan
kör olursun, ölme ihtimalin daha az; en iyi ölüm,
kalbe sıkılan kurşunla olur" yanıtını almıştır.
Ardından da o gün ve her gün traş olurken tentürdiyot alır,
kalbine ateş edeceği yeri işaretler; eli şaşmasın diye!
Kafasına koymuştur Atatürk veda edince intiharı!
Hatta aylar önce eşi Pakize’yle paylaşmıştır bir mektupla!..
****
"Maddi manevi hiçbir kuvvet, hiçbir mucize
artık onu kurtaramayacaktı. Saraya, uykuda
yürüyen adamlar gibi gelip gidiyordum.
Birisi belki adımı sorsa cevap verecek halde değildim.
Yalnız Atatürk’ün öldüğü günü hiç unutamıyorum.
Hekimler büyük ölünün odasından çıktıkları zaman yüzüm kim bilir nasıl korkunç bir hal almış ki Dr.Mim Kemâl telaşla ‘Nereye gidiyorsun?’ diye sordu.
‘Hiç! Gidiyorum, işim bitti artık’ dedim.
Fakat Kemâl Bey, bırakmadı.
Kalbim iki değirmen taşı arasına düşmüş bir buğday tanesi olsa ancak bu kadar ezilirdi.
Ne ağlayabiliyor, ne konuşabiliyor, ne de konuşulanları anlıyordum.
Kendimden geçmişim. Odadan deli gibi fırladım.
Sonrasını hiç ama hiç hatırlamıyorum.
Gözümü açtığım zaman kendimi hastanede buldum."
Bu satırlar; Büyük Önder’i "bir gölge gibi
sonsuzluğun eşiğine kadar takip eden"
Salih Bozok’un hatıratındandır
(Atatürk’ün Yaveri Salih Bozok Anlatıyor-Alaca Yayınları)
****
Hadise şöyleydi; "kadimini" yitirmiştir Salih Bozok!
Odaya girmiş, gözyaşlarıyla son bir kez Paşa’sının yüzünü
okşamış, elini öpmüş ardından da
tabancasını çekip "Başkomutan yaversiz gidemez" demiş,
kalbine bastırıp tetiği çekmişti.
Mermi kalp çevresindeki yağ tabakasına takılmıştı, ölmemişti!
40 yıl ölümüne sevdiği, öfkelere sevinçlere
ortaklık yaptığı, gizli saklısına tanık olduğu;
"benim oksijenim" dediği
Mustafa Kemâl’e bu kez yoldaşlık yapamamıştı!
(Smith-Wesson tabanca, arşivi, kitapları ve bazı eşyaları bugün bir koleksiyonerden alınmış Yapı ve Kredi Bankası 'nın emanetindedir.)
O kurşun ise ölene dek kızının boynunda kolyedir!..
****
Bu yaşanmışlığı dizelere taşırken;
kendime sormadan edemedim.
"Edebiyatın Kaptanı" Attilâ İlhan,
"ben ağlarım/ gözlerimin yaşına bak/
ankara kalesi'nde rasattepe'de/bir akça şahan gezer dolanır/
yaşın yaşın mezarını aranır/şu dünyanın işine bak/
mustafa'm mustafa kemal'im" dizelerini
Salih Bozok’un Atatürk sevgisinden
etkilenip yazmış olabilir miydi?
****
"Bazı insanlar vardır 1000 yılda bir gelir dünyaya,
Mustafa’mdır Mustafa Kemal’imdir adı!.."
O’nun adı yere de göğe de yazılmıştır!
Atatürk'ün canını emanet ettiği Salih Bozok’un olduğu gibi; her birimizin de yürek kulvarında
bir Atatürk vardır.
O; hep yaşayacak, yaşatılacaktır!
Yarın 10 Kasım!..
Bergama İl Olmalı mı?
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Galatasaray | 12 | 34 |
2. Fenerbahçe | 12 | 29 |
3. Samsunspor | 13 | 26 |
4. Eyüpspor | 13 | 22 |
5. Göztepe | 12 | 21 |
6. Beşiktaş | 12 | 21 |
7. Sivasspor | 13 | 18 |
8. Başakşehir | 12 | 16 |
9. Rizespor | 12 | 16 |
10. Gaziantep FK | 12 | 15 |
11. Kasımpasa | 13 | 15 |
12. Konyaspor | 13 | 15 |
13. Antalyaspor | 12 | 14 |
14. Trabzonspor | 11 | 12 |
15. Kayserispor | 12 | 12 |
16. Alanyaspor | 12 | 11 |
17. Bodrumspor | 13 | 11 |
18. Hatayspor | 12 | 7 |
19. A.Demirspor | 11 | 2 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Kocaelispor | 13 | 26 |
2. Bandırmaspor | 13 | 25 |
3. Karagümrük | 13 | 24 |
4. Erzurumspor | 13 | 22 |
5. Igdir FK | 12 | 21 |
6. Boluspor | 13 | 21 |
7. Ahlatçı Çorum FK | 13 | 20 |
8. Ankaragücü | 13 | 19 |
9. Esenler Erokspor | 13 | 18 |
10. Keçiörengücü | 13 | 18 |
11. Şanlıurfaspor | 13 | 18 |
12. Ümraniye | 13 | 18 |
13. Gençlerbirliği | 13 | 18 |
14. Pendikspor | 13 | 18 |
15. İstanbulspor | 13 | 17 |
16. Manisa FK | 13 | 17 |
17. Amed Sportif | 12 | 14 |
18. Sakaryaspor | 13 | 14 |
19. Adanaspor | 13 | 8 |
20. Yeni Malatyaspor | 13 | -3 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Liverpool | 12 | 31 |
2. M.City | 12 | 23 |
3. Chelsea | 12 | 22 |
4. Arsenal | 12 | 22 |
5. Brighton | 12 | 22 |
6. Tottenham | 12 | 19 |
7. Nottingham Forest | 12 | 19 |
8. Aston Villa | 12 | 19 |
9. Newcastle | 11 | 18 |
10. Fulham | 12 | 18 |
11. Brentford | 12 | 17 |
12. M. United | 12 | 16 |
13. Bournemouth | 12 | 15 |
14. West Ham United | 11 | 12 |
15. Everton | 12 | 11 |
16. Leicester City | 12 | 10 |
17. Wolves | 12 | 9 |
18. Ipswich Town | 12 | 9 |
19. Crystal Palace | 12 | 8 |
20. Southampton | 12 | 4 |
Takımlar | O | P |
---|---|---|
1. Barcelona | 14 | 34 |
2. Real Madrid | 13 | 30 |
3. Atletico Madrid | 14 | 29 |
4. Villarreal | 13 | 25 |
5. Athletic Bilbao | 14 | 23 |
6. Osasuna | 14 | 22 |
7. Girona | 14 | 21 |
8. Mallorca | 14 | 21 |
9. Real Betis | 14 | 20 |
10. Real Sociedad | 14 | 18 |
11. Celta Vigo | 14 | 18 |
12. Sevilla | 14 | 18 |
13. Rayo Vallecano | 13 | 16 |
14. Leganes | 14 | 14 |
15. Getafe | 14 | 13 |
16. Deportivo Alaves | 14 | 13 |
17. Las Palmas | 14 | 12 |
18. Valencia | 12 | 10 |
19. Espanyol | 13 | 10 |
20. Real Valladolid | 14 | 9 |