28.08.2023, 13:52

Gocana (Koca Ana)

Muammer Toprakçı

Muammer Toprakçı

Bu kez benim doğduğum topraklarda, bir ağaç denizinin içindeyiz.

Çocukluğumda Mengen adını duymadım desem yeridir.
Türkbeşli ya da Türkbeyli denirdi.
Adından da anlaşıldığı gibi bir Türkmen yerleşimi.

Bolu-Mengen dendiğinde ilk, gocana dediğim ninelerimden anneme kadınlarını anımsarım.

Çalışkan, yiğit, fedakar, özverili Türkmen kadınlarını…

Kafalarındaki fesin üzerindeki nakışlı poğ’ları, üzerlerinde üçetek bindallı fistanları,
belinde Türk motifleriyle bezeli kalın kuşakları,
kazayağı-kuşayağı… desenli burunlu çorapları ile sanki Orta Asya’dan Anadolu’ya dün göçmüşcesine,
geleneksel giysilerini hiç değiştirmemiş Türkmen kadınlarını…

Bunların içinde Dedemin annesi Havana (Havva Ana) benim için özeldi.
Sanki Fakir Baykurt’un ‘Yılanların Öcü’nün Irazca’sı…

1950’lerin sonlarında İzmir’e geldiğinde, yöresel giysisiyle Basmane’den Çankaya’ya;
Mezarlıkbaşı’ndan Konak’a tüm şehri dimdik yürüyerek dolaşır, insanlar kendisine saygıyla selam verirlerdi…

Mengen’de yazları daha da yukarılara yaylaya çıkardık.
Belindeki kuşağa iki kamayı çapraz sokar, beni de yanına katarak, dağların arasından kilometrelerce yürütüp,
Gerede yakınlarındaki Şahnalar köyüne, Aşık Dertli’nin mezarına ziyarete götürürdü.

Aşık Dertli’nin yöre Türkmenleri için niçin bu kadar önemli olduğunu,
dizeleriyle tanıştığımda anladım.

Aşık Dertli Alevi-Bektaşi inancını dizelere döküyordu:

“Telli sazdır bunun adı
 Ne ayet dinler ne kadı
 Bunu çalan anlar kendi
 Şeytan bunun neresinde?

 Abdest alsan aldın demez
 Namaz kılsan kıldın demez
 Kadı gibi haram yemez
 Şeytan bunun neresinde…”

Yol göstericisi Yunus Emre’ydi:

“Kavgaya nefrete karşı
 Yunus sevgi barış diyor…”

“Bıktım şu sofunun   
 ibadetinden
 Geçtim o tekkenin kerametinden
Usandım mürşidin icazetinden 
Çile-i felekten bezdim 
usandım…”

“Tek başıma kalsam şaha   
  sultana kul olmam
 Viran olası hanede evlad-ü 
 ıyal var…”

1845 ya da 1846 yılında ölen Aşık Dertli, şaha-sultana minnet etmek istemez ama neylesin ki yıkılası hanesinde çoluk çocuğu vardır…

Oysa, kendisinden 3 asır önce o topraklarda yaşadığı rivayet edilen, Bolu meydanında şaha kalkmış atının üzerinde elindeki sazla bizi selamlayan yiğitliğin, özgürlüğün sembolü Köroğlu zalim Bolu beyine karşı duruyor; zalimin zulmüne karşı dağları kendine mesken ediniyordu…

1991 başında bu kez yiğit maden işçileri bir direniş destanı yazıyor, azgın sömürü ve iş cinayetlerine karşı baş kaldırıyor, Ankara’dan Büyük Madenci Yürüyüşü’nü başlatarak, Bolu-Mengen üzerinden Zonguldak’a yürüyorlardı…

Direnişin simgesi Köroğlu heykelinin karşısında ben de,yiğit maden işçilerini ve baskı-zulüm ve sömürüye karşı İş-Ekmek-Özgürlük ve Demokrasi mücadelesi veren emekçileri selamladım…

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Şadan Gökovalı
Şadan Gökovalı
Bergama Aydınlığı
01 Ağustos 2019
Muammer Toprakçı
Muammer Toprakçı
Puşide-i Siyah (Siyah Örtü)
30 Ağustos 2023
Yorumlar (0)
12
parçalı az bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Hala bi lira! - Murat Solmaz
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 31 80
2. Fenerbahçe 31 75
3. Samsunspor 32 54
4. Beşiktaş 31 52
5. Eyüpspor 32 50
6. Başakşehir 31 48
7. Trabzonspor 31 45
8. Göztepe 31 43
9. Konyaspor 32 43
10. Kasımpaşa 31 42
11. Gaziantep FK 31 42
12. Kayserispor 31 40
13. Antalyaspor 31 40
14. Rizespor 31 37
15. Sivasspor 32 34
16. Alanyaspor 31 34
17. Bodrum FK 32 34
18. Hatayspor 31 19
19. A.Demirspor 31 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 36 69
2. Karagümrük 36 63
3. Gençlerbirliği 36 62
4. Bandırmaspor 36 60
5. İstanbulspor 36 58
6. Erzurumspor 36 58
7. Iğdır FK 36 55
8. Boluspor 36 55
9. Amed Sportif 36 54
10. Ümraniye 36 53
11. Esenler Erokspor 36 52
12. Keçiörengücü 36 51
13. Ahlatçı Çorum FK 36 51
14. Sakaryaspor 36 48
15. Pendikspor 36 45
16. Manisa FK 36 44
17. Ankaragücü 36 42
18. Şanlıurfaspor 36 40
19. Adanaspor 36 30
20. Yeni Malatyaspor 36 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 34 82
2. Arsenal 34 67
3. Newcastle 34 62
4. M.City 34 61
5. Chelsea 34 60
6. Nottingham Forest 34 60
7. Aston Villa 34 57
8. Fulham 34 51
9. Brighton 34 51
10. Bournemouth 34 50
11. Brentford 34 49
12. Crystal Palace 34 45
13. Wolves 34 41
14. M. United 34 39
15. Everton 34 38
16. Tottenham 34 37
17. West Ham United 34 36
18. Ipswich Town 34 21
19. Leicester City 34 18
20. Southampton 34 11
Takımlar O P
1. Barcelona 33 76
2. Real Madrid 33 72
3. Atletico Madrid 33 66
4. Athletic Bilbao 33 60
5. Villarreal 33 55
6. Real Betis 33 54
7. Celta Vigo 33 46
8. Osasuna 33 44
9. Mallorca 33 44
10. Real Sociedad 33 42
11. Rayo Vallecano 33 41
12. Getafe 33 39
13. Espanyol 33 39
14. Valencia 33 39
15. Sevilla 33 37
16. Girona 33 35
17. Deportivo Alaves 33 34
18. Las Palmas 33 32
19. Leganes 33 30
20. Real Valladolid 33 16

Gelişmelerden Haberdar Olun

@