16.08.2020, 18:00

Gölgeler / Zülfü Livaneli

Yazınsal geleneğimizde farklı nedenlerle 'müstear isim' kullanmak, kimliğini gizleyerek başka bir adla yazmak çok sayıda yazarın ve şairin başvurduğu bir yöntem. Padişahlar da halk ozanları da yapmışlar bunu. Bu konuda örnekler çok… Kanuni Sultan Süleyman 'Muhibbî', mahlasını kullanmış örneğin… Babası Yavuz Sultan Selim ise 'Selimi'yi kullanmış. Fatih Sultan Mehmet 'Avnî' yi tercih etmiş.

Mustafa Kemal Atatürk’ün mahlası 'Asım Us' Şair ve yazarlara gelince…

Halide Edip Adıvar 'Halide Salih', Yahya Kemal Beyatlı 'Üsküplü Ahmet Agâh', Reşat Nuri Güntekin 'Saksağan', Nazım Hikmet 'Orhan Selim', Sabahattin Ali 'A. Metin', Kemal Tahir 'F.M. İkinci', Orhan Kemal 'Raşit Kemali', Orhan Veli Kanık 'Mehmet Ali Sel', Yaşar Kemal 'Kemal Sadık', Attila İlhan 'Ali Kaptanoğlu', Cemal Süreya 'Cemasef', Ece Ayhan 'Ayhan Çağlar', Ülkü Tamer 'William Flynn'

Ödünç alınmış demek olan 'müstear'da 'takma ad' anlamında kullanılıyor bilindiği gibi… Peyami Safa 'Server Bedii' müstearıyla yazdı örneğin…

Zülfü Livaneli’nin 'Gölgeler' kitabında en azından bunu öğreniyorsunuz. Ben, kendi hesabıma şunu da öğrenmiş oldum. Fatih Sultan Mehmet’in muhterem zevcesi Gülbahar Hatun’un İsa ehli olduğunu ve Müslümanlaşmadan gene Hıristiyan olarak öldüğünü… Fatih için zaten bu konu, sorun olmaktan uzak… Herkesin dinini yaşamasından yana olan bir padişah olduğunu konuşan ve yazan çok oldu.  Yasağa/ tutuculuğa karşın Centili Bellini’ye portresini yaptıran o değil miydi? Geçelim bu konuyu…

Zaten o günlerde İstanbul’da kimin Rum kimin Türk olduğunu ayırt etmek de mümkün değilmiş. Nitekim Kemal Sadık’ın kitapta geçen şu sözleri (Sayfa 98) bunun kanıtı: "Zaten bu şehirde neyin Rum neyin Türk olduğunu ayırt etmek, bir bürümcük tülbendin iki yüzünü sıyırarak birbirinden ayırmaktan daha zordur."

Kitapta yer alan portrelerin tamamı, İstanbul’da doğmamış olsalar bile İstanbullu denilecek kadar İstanbullu/ İstanbulsever.

Kitapta onların gölgeleriyle iç içesiniz hep. Gölgelerin seslerini duyumsuyorsunuz.

Bu kitabı okuyunca Şehrengiz sözcüğüne yer vermemek olmaz!

Divan edebiyatında bir şehri ve o şehrin güzellerini anlatan eserlere şehrengiz deniyor. Daha doğrusu  kentin güzellikleri artı ,kadın ve erkek güzellerin anlatıldığı koşuk eserler…

Koşuk neydi? Aşk, doğa ve yiğitlik konularının işlendiği/ kopuz adı verilen sazla birlikte söylenen şiirler…

GÖLGELER, bence güncel bir şehrengiz… Şehrengiz türünde bir kitap…

Kitabın önsözünde de Zülfü Livaneli şöyle diyor: "… Özellikle şehirdeki olayları ve kişileri anlatan ve bizde 18. Yüzyılda doruğa çıkmış olan edebi gelenek 'şehrengiz'in tekrar gündeme getirilmesiydi amacım."

Entelektüel portreler sıralamasında yeri, benim için birinci sırada olan Zülfü Livaneli, bugün hayatta olmayan ölümsüz şair ve yazarlarımızı bir araya getirip buluşturmuş. Kullandıkları takma adlarıyla…

Kitap, 2018’de DK tarafından basılmış.

Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 12 34
2. Fenerbahçe 12 29
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 13 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 12 16
9. Rizespor 12 16
10. Gaziantep FK 12 15
11. Kasımpasa 12 14
12. Konyaspor 12 14
13. Antalyaspor 12 14
14. Trabzonspor 11 12
15. Kayserispor 12 12
16. Bodrumspor 13 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Boluspor 13 21
7. Ankaragücü 13 19
8. Ahlatçı Çorum FK 12 19
9. Keçiörengücü 13 18
10. Şanlıurfaspor 13 18
11. Ümraniye 13 18
12. Gençlerbirliği 13 18
13. Pendikspor 13 18
14. Esenler Erokspor 12 17
15. İstanbulspor 13 17
16. Manisa FK 13 17
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 13 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 12 23
3. Chelsea 12 22
4. Arsenal 12 22
5. Brighton 12 22
6. Tottenham 12 19
7. Nottingham Forest 12 19
8. Aston Villa 12 19
9. Newcastle 11 18
10. Fulham 12 18
11. Brentford 12 17
12. M. United 11 15
13. Bournemouth 12 15
14. West Ham United 11 12
15. Everton 12 11
16. Leicester City 12 10
17. Wolves 12 9
18. Crystal Palace 12 8
19. Ipswich Town 11 8
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Atletico Madrid 14 29
3. Real Madrid 12 27
4. Villarreal 12 24
5. Girona 14 21
6. Mallorca 14 21
7. Osasuna 13 21
8. Athletic Bilbao 13 20
9. Real Betis 14 20
10. Real Sociedad 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 14 13
17. Las Palmas 14 12
18. Valencia 12 10
19. Espanyol 13 10
20. Real Valladolid 14 9

Gelişmelerden Haberdar Olun

@