"Bir eski öyküdür bileceksiniz/ Masallardan kalmıştır Dersim”
Dersim ve müzik arasındaki bağıntıyı en güzel söyleyen tarihtir. Pulur Höyük’te Son Kalkolitik/ ilk tunç zamanlarına tarihlenen katmanda çıkan bereket tanrısı ve tanrıça idolleri birer keman biçimindedir.
Dersim müziği çok sesli bir müziktir. Dersim'den yerleşik halkların müzikleri birbirinden etkilenmiş hatta birbirine karışmıştır.
Dersim’in sanatçılarının çok önemli bir bölümü, türkülerini 'Kurmanci' veya 'Zazaca' (Dımılki) üretirler. Dersim dört dağ içinde türküsü, Kalan müzikten çıkan Petag albümünde Mikail Aslan’ın ‘Ermeni Halk Şarkıları’ adlı albümünde yer alır.
Vartan Margosian -Dersim Dört Dag Icinde- 1937 yıllındaki kayıtlarına ulaşılabilir.
Dersim toprağı kırmızıya, sarıya, mora çalan yamaçları, meşe ağaçlarıyla kaplıdır. Kocaman yalçın dağlarla çevrelenmiş, içinde Munzur ve Harçik adında iki ırmakla birleşir. Su kanıdır kâinatın. Dersimli için, her yüksek tepe, her ağaç, her su kaynağı kutsaldır. Munzur’a benzeyen Ermenice Mendzoor’un büyük kaynak su anlamına gelir. Munzur’un karşılığı ilaç özelliği Meyan bitkisidir. Köylerde meyan bitkisine Sümerler gibi Munzur bitkisi olarak adlandırılır.
Ama Munzur artık bütün bunlardan hatta kendi adından da ötesidir.
Fazıl Say, Munzur'un kenarına kurdu piyanosunu. Dersim'in Anahit'i gibiydi Serenad Bağcan sahnede.
Fazıl Say ve Mezzosoprano Serenad Bağcan, Munzur Nehri üzerinde arıtma tesisi kurulması amacıyla Ovacık (Pulur) ilçesinde ücretsiz konserlerini tutkuyla gerçekleştirdiler. Ovacık'ta Munzur Nehri kıyısında düzenlenen dinletinin açılış konuşmasını yapan Kırmancki (Zazaca) ve Kurmanci selamlayarak başlayan Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, Munzur Baba ziyareti ve Munzur suyunun korunmasını istedi.
"Zaplar taşar Dersim koyaklarından/ Selleri kadife uçları mermi/ Ve günahına emanet edilmiş çocukların/ adağıdır mermi çekirdekleri" Böyle demiş Murathan Mungan.
Ne zaman sona erecek diye sormaktan kendimi alamıyorum; ırmakların kıyısına, çiçek katarlarının, tarih öncesi mağaraların, semahın ve şelalelerin üstüne çökmüş bu acı zaman.
Belki Fazıl Say ve Serenad Bağcan'ın müziği bir tutam da olsa acıların anlaşılması ve Munzur'un , Özgür ve Temiz akması için dünyanın gözlerinin Dersime çevrilmesini sağlamıştır.