Abbotsford Public School.
Mahallemizin ilkokulu.
(ekte 1. fotoğraf)
1924'de yapılmış,
neredeyse Türkiye Cumhuriyeti ile yaşıt...
Okul korunarak varlığını ve işlevini bugün de sürdürüyor.
Öğrenci sayısının artmasıyla, okulun tarihsel dokusu ve bütünlüğü bozulmadan, arkaya eklemeler yapılmış.
(Türkiye'de iktidarın beşibiryerdesi mütahitlere kalsaydı ne hale gelirdi kim bilir!..)
Önünden geçerken duygulandım...
Okulun önündeki çitlere, demir üzerine oyma tekniği ile yazılmış ve aborjin desenleri ile süslenmiş panolar yerleştirilmiş.
(ekte 2. fotoğraf)
Ne mi yazıyor bu panolarda?
"Birlikte oynayıp öğrendiğimiz gibi,
Aborjin halkına saygıda da kusur etmeyeceğiz..."
"Bizden öncekilerin
(Aborijinlerin) yaptığı gibi; bu toprağı, ona saygı duyarak koruyacağımıza söz veriyoruz..."
Bizler, bu topraklarda geçmişin ve bugünün geleneksel koruyucuları olan yaşlıları selamlıyor,
onlara teşekkür ediyoruz..."
Bizler, (Aborjin) Wangal halkını, şu anda üzerinde durduğumuz toprağın ve etrafımızı çeviren suların sahibi olarak görüp tanıyoruz..."
Okul bünyesindeki,
'okul sonrası bakım merkezi' tabelası aborjin desenleri ile süslenirken,
bitişiğindeki kreşin panosunun altına, saygı göstermek için)
"Wangal (Aborjin kabilesi) toprağı" diye
yazılmış...
(ekte 3. ve 4.fotoğraflar)
Ne güzel...
Dahası, Avustralya'da genellikle tüm toplantılar artık şöyle bir konuşma ile başlıyor:
"Toplantımıza, bu toprakların geleneksel sahipleri Aborjin ve Torres Adalılara ve bu bölgenin sahibi olan ...kabilesi (Aborjin kabilesinin adı söylenir) halkına teşekkür ederek ve geçmişten bugüne tüm yaşlı bilgelere saygılarımızı sunarak başlıyoruz.."
Ne güzel...
Bunlar iyi gelişmeler ama daha alınacak çok yol var.
Yeni Zelanda,
Avustralya'ya göre bu adımları çok önceden atmaya başladı...
Gelibolu'da 2005 yılındaki, Çanakkale Savaşı'nın 90.yılı törenlerini anımsadım.
Yeni Zelanda Başbakanı Helen Clark, çıplak ayakları ve üzerinde Yeni Zelanda yerlileri Maori'lerin geleneksel peleriniyle sahnedeydi.
Maorilerin geleneksel çalgıları eşliğinde kendi dillerinde söyledikleri şarkılara eşlik ediyor, onlarla birlikte dans ediyordu...
(Konuk olarak katıldığım bu anma toplantısı, bir başka yazının konusu olsun.)
Onun öğrencisi olan şimdiki Başbakan Jacinda Ardern, yerli haklarını daha da ileri bir boyuta taşıyor...
Avustralya'da niçin alınacak daha çok yol var?
Avustralya'da yaşayan bir yerliyseniz,
sağlığınız daha çok ve daha çabuk bozuluyor, daha az yaşıyorsunuz,
çoçuğunuzun ölüm riski de ulusal ortalamanın çok altında...
Eğitim seviyeniz, iş bulma ve çalışma olasılığınız daha düşük ama hapse girme riskiniz,
gözaltında ölme oranınız çok yüksek!..
Yani sistematik ayrımcılık ve fırsat eşitsizliği sürüyor...
Diyeceğim o ki, şu dünyada ilk homonidlerden
(insansı) günümüze, 2.5 milyon yıldır, Homo Sapienslerden
(modern insan) bugüne 300 bin yıldır hüküm sürüyoruz ama yüzmilyonlarca yıldır bu topraklarda yaşayan hayvanına,
bitkisine, doğasına etmediğimiz eziyet kalmadı...
Avustralya'da da öyle...
200 küsur yıl önce gelenler,kültür mirasları 50 bin yıl ötesine uzanan bu toprakların insanlarına etmediklerini bırakmadılar...
Dağdan gelip,
bağdakini kovmak...
Oysa gereken ne?
Saygı duymak...
İşte bu yüzden mahallemin okul duvarındaki yazılar yüreğimi ısıttı, gelecek adına umutlarımı artırdı...
Paylaşmak istedim...