Öğretmendi.
Dosttu, candı.
Töb-Der İstanbul Şubesi Başkanı Talip Öztürk, 16 Kasım 1979'da, 12 Eylül faşizmine giden yolu kanla döşeyenlerin tetikçisi paramiliter faşist çetelerce katledildi.
Kucaklaşıp ayrılırken,
dikkat etmemiz için birbirimizi uyarmıştık.
Son görüşmemizmiş...
Üç gün önce yazmak istedim, elim gitmedi,
yazamadım.
Yayıncı iki kardeştirler,
Muzaffer ve İlhan Erdost.
Genellikle tek renk üzerine sade bir kapak düzenlemesi ile çıkan 'Sol Yayınları' unutulur mu?..
Bizim kuşak, Marks'ın Kapital'ini, Lenin'in
'Emperyalizm'ini,
Engels'in 'Doğanın Diyalektiği'ni ilk o yayınlardan okudu...
Ağabey Muzaffer, 1971 darbesinde içeri alındı, 1974 affına kadar hapiste kaldı.
12 Eylül darbecileri ise iki kardeşi birden zindana atmak için gözaltına aldılar.
7 Kasım 1980'de,
Mamak Askeri Cezaevi'nde ağabeyinin gözleri önünde döverek öldürürlerken İlhan Erdost'un son sözü:
"Vurmayın, küçük kızımı uyandırmaya kıyamadan geldim,
daha kızımı koklayıp öpemedim..."
olmuştu...
On iki gün önce yazmak istedim, elim gitmedi yazamadım.
Yılın her günü,
takvimin tüm yaprakları acılarla dolu...
Enver Gökçe.
Şair.
Erzincan'ın Kemaliye ilçesi Çit köyünde doğmuş.
Anadolu insanının yokluğunu,
yoksulluğunu içlerinden birisi olarak görmüş, yaşamış,
içselleştirmiş.
O insanların türkülerini, deyişlerini,
masallarını derlemiş; o kültürü sindirmiş.
Anadolu insanını,
insanları kocaman yüreğiyle kucaklayıp sevmiş.
Haksızlığı,
hukuksuzluğu,
eşitsizliği, sömürüyü,
baskıyı zulmü görmüş;
'bu düzen değişmeli...'
demiş, sosyalizm ile tanışmış...
"Sana bin teşekkür
Büyük ızdırap
Bana sevmeyi
Bana hakikati
Bana insanları
öğrettin..."
Cumhuriyetin ilk ve köklü kurumlarından Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesinde çok değerli öğretmenlerin öğrencisi olmuş.
Kimler mi onlar?
Niyazi Berkes, Behice Boran, Perter Naili Boratav, Muzaffer Şerif...
Ne oldu bu saygın öğretim üyelerine?
Üniversiteden atıldılar, kürsüleri ellerinden alındı...
"Sizlere selam olsun
üniversiteler!
Öğretmenleri alınmış
kürsüler,
Öğretmenler
Sizlere selam olsun
Hürriyeti yazan eller,
dizen eller..."
Peki ya öğrencileri?
Ülkesinden, insandan, gelecekten umudunu kaybetmemiş yurtseverler?..
İnsanca, onurlu bir yaşam için kendi yaşamlarını bile
feda etmekten çekinmeyen, aydınlık için mücadele edenler?
Bağımsızlıktan,
özgürlükten,
adaletten, emekten,
insan haklarından yana olanlar?..
Enver Gökçe'ler?..
1951 TKP tevkifatıyla zindana atılır şair Enver Gökçe, diğer yazar ve şair dostlarıyla birlikte.
Kimler mi?
Ruhi Su, Ahmet Arif,
Şükran Kurdakul, Ulvi Uraz, Mehmet Kemal,
Vedat Türkali...
"Uğruna çekilen
Derttir, mihnettir
Senden yana
olduğumuz sebeptir."
Sirkeci'de Siyasi Şube, ardından Sansaryan Hanı.
Tabutluklarda iki yıl ağır işkence.
Sonra tutukluluk.
Yedi yıl hapis, ardından sürgün yılları...
"Biz mahpusta gürül
gürül yatardık
Yılan çiyan içinde..."
Ne yapmış Enver Gökçe?
Şiir yazmış...
Halkın türkülerini derlemiş. (Eğin Türküleri)
Pablo Neruda'nın şiirlerini çevirerek Türk halkına tanıtmış...
'Dünya Masal ve Efsaneleri'ni çevirmiş, yayına hazırlamış, basmış.
Antil Masalları, Hint Masalları, Çin Masalları, Mısır Masalları, Dede Korkut Masalları...
Hapiste koca bir destan yazmış:
'Yusuf ile Balaban'.
Dışarıya çıkarılması başarılsa da çoğu bölüm kaybolmuş, kala kala bize beş bölüm ulaşabilmiş...
Sonra?
İşsizlik, parasızlık...
Doğduğu köye dönüş...
Ağır hastalanıncaya değin köylülerinin arasında yaşam mücadelesi...
Sonra?
Ankara'da Seyranbağları Huzurevi'nde geçirilen son günler...
(Kendisi adına düzenlenen gecede toplanan paralar,
huzurevinde kalan Enver Gökçe'ye götürülür.
Ne mi olur?
Almaz parayı, kabul etmez...)
Kendisine çektirilen tüm bu acılara karşın nasıl sesleniyor Enver Gökçe?
"Senin emekçin
olaydım
şen olası türküsü
dost kokusu,
dost selamı
Türkiye..."
19 Kasım 1981'de kaybettik bu değerli insanı, aydınımızı,
şairimizi.
Bugün aramızdan ayrılışının 40.yılı.
Ne diyordu bir şiirinde?
"And
Olsun
Şart
Olsun
Yerde
Kalmaz
Ahım..."
Anısına, anılarına saygıyla...